Het zou een quizvraag kunnen zijn: wat is het verschil tussen venkel en dille? Beide lijken zeer sterk op elkaar en ze behoren allebei tot de familie van de schermbloemen. Ze kruisen gemakkelijk en hebben allebei ook heel wat gezondheidsvoordelen. Venkel heeft echter geen holle stengel en is te herkennen aan zijn anijsgeur.
Oorsprong & mythologie
Venkel (“foenculum vulgare”) is afkomstig uit de landen rond Middellandse Zee. Gezien deze oorsprong is het geen toeval dat venkel in de Oudheid al een populaire groente was. De Romeinen aten venkelscheuten bij vis en gladiatoren gebruikten het als versterkend middel. Wanneer de gladiatoren hun gevecht wonnen, werden ze gekroond met venkelloof, vandaar het gezegde “je verdient alle lof”. Plinius de Oudere was zo onder de indruk van de gezondheidsvoordelen van venkel dat hij voorschreef in niet minder dan tweeëntwintig recepten. Hij zou naar verluidt geobserveerd hebben dat slangen die net verveld waren zich tegen de plant aanwreven.
Ook in de mythologie is venkel aanwezig: de titaan Prometheus die – tegen de wil van de Goden – het vuur stal en naar de mensen bracht, verpakte het vuur in de stengel van venkel. Zijn straf was niet van de poes: hij werd vastgeketend aan de Kaukasus en iedere dag kwam een gier langs om de lever uit zijn lichaam te pikken. ’s Nachts groeide de lever weer aan, zodat hij elke dag deze zelfde kwelling moest ondergaan.
In de Middeleeuwen werd venkel via de handelsroutes verspreid over heel Europa. Bij de armen was het een populaire groente: het kauwen op de zaden zou hongerstillend werken. Bij de Oude Grieken werd venkel om dezelfde reden gebruikt als vermageringsmiddel. In de Middeleeuwen werd venkel samen met Sint-Janskruid en andere kruiden zoals meidoorn gebruikt tegen hekserij en andere kwade invloeden. Tijl Uilenspiegel kreeg daarom venkel als geboortegeschenk om de duivel te helpen verjagen.
In België en Nederland gedijen zuidelijke variëteiten minder goed omwille van hun nood aan warme temperaturen. De rassen bij ons smaken ook iets minder zoet doordat de zon minder haar werk kan doen.
Gezondheidsvoordelen van venkel
We zetten de gezondheidsvoordelen op een rijtje:
- Venkel is een uitstekende bron van antioxidanten en kan als geen ander oxidatieve stress en vroegtijdige veroudering tegengaan. Venkel is ook een bron van vitaminen die het immuunsysteem versterken, en van mineralen.
- Venkel zorgt voor een goede spijsvertering: het heeft krampwerende eigenschappen en gaat winderigheid tegen. Het helpt ook tegen een opgeblazen gevoel en maagpijn. Het zijn de zachte vezels en de anethol – dat ook zorgt voor de anijssmaak – die venkel al deze eigenschappen geven.
- Venkel werkt antiviraal, anti-infectieus en schimmelwerend: hiervoor dien je venkel in te nemen als thee of tinctuur.
- Venkel houdt de vrouwelijke hormoonspiegels in evenwicht brengen, wat zorgt voor een regulering van de de menstruatiecyclus en opvliegers vermindert.
- Venkel werkt tenslotte slijmoplossend en verzacht zo hoest, longslijm en ontstekingen van de luchtwegen.